Jacek Jettmar: Wychowanie morskie studentów jest potrzebne
W 2019 roku założony został Akademicki Klub Wychowania Morskiego. Komandor Jacek Jettmar opowiada nam, dlaczego taki klub jest potrzebny i jakie stawia przed sobą cele.
– Dlaczego powstał Akademicki Klub Wychowania Morskiego Ligi Morskiej i Rzecznej?
– To efekt działalności środowiska absolwentów Politechniki Gdańskiej i żeglarzy akademickich i istotny element kontynuacji naszej misji dotyczącej wychowania morskiego studentów. Uważamy bowiem, że tematyka ta we współczesnej przestrzeni publicznej została bardzo zaniedbana. O ile są jeszcze realizowane projekty wychowania morskiego młodzieży szkół podstawowych czy średnich, to nikt nie zajmuje się całościowo młodzieżą akademicką. Należy przypomnieć, że już przed II wojną światową działała odrębna ogólnopolska organizacja Akademicki Związek Morski, która realizowała wychowanie morskie studentów. Po wojnie działały w tym obszarze kluby i sekcje żeglarskie Akademickiego Związku Sportowego czy kluby turystyczne i płetwonurków Zrzeszenia Studentów Polskich. Ale po 1990 stopniowo aktywność ta zanikła w związku ze zmianą organizacji szkolnictwa wyższego, skutkującego w m.in. w całkowitym zaprzestaniu finansowania działalności tego typu klubów, które upadły, lub przekształciły się w kluby armatorów prywatnych. Więc w połowie lat dziewięćdziesiątych wychowanie morskie studentów utraciło swojego organizatora i mecenasa. Powstanie klubu w 2019 roku było więc obiektywną potrzebą wynikającą z sytuacji systemowej w Polsce.
– Dlaczego wychowanie morskie studentów, czyli de facto już dorosłych ludzi, jest ważne?
– Zapewnienie wzrostu cywilizacyjnego i gospodarczego Polski wymaga również wykorzystania zasobów mórz i oceanów na wszystkich polach eksploatacji. W tej sytuacji konieczny jest rozwój polskiej gospodarki morskiej. Aby ten cel osiągnąć potrzebne jest obywatelskie zaangażowanie i realizacja szerokiego programu wychowania morskiego społeczeństwa. Szczególnie ważną pozycję w tym programie powinno zająć wychowanie morskie studentów – przyszłych absolwentów, pracowników, pracodawców i działaczy wszystkich szczebli. Przekonanie studentów o ważności eksploatacji zasobów morza dla rozwoju kraju zwiększy szanse Polski na uczestnictwo w globalnych projektach gospodarczych.
– Jakie działania podejmowano do tej pory?
– Pierwsza ogólnopolska konferencja na temat wychowania morskiego studentów odbyła się już w latach 60., kiedy byłem marszałkiem uczelnianego parlamentu ZSP Politechniki Gdańskiej. Działał wówczas prężnie Akademicki Klub Morski AZS-ZSP Gdańsk, a podobne kluby działały w prawie każdym środowisku akademickim. Z kolei w 2012 roku na 55-leciu Parlamentu Studentów Politechniki Gdańskiej z naszej inicjatywy ogłoszony został manifest wzywający do rozwijania w Polsce misji wychowania morskiego studentów. Zmobilizowani tym wydarzeniem zorganizowaliśmy też trzy edycje Konkursu Wychowania Morskiego Studentów o Nagrodę Czerwonej Róży Wiatrów dla odbudowania misji wychowania morskiego studentów.
– Dlaczego klub powstał przy Lidze Morskiej i Rzecznej?
– Powstanie takiego klubu zgodne jest z ideą działania Ligi Morskiej i Rzecznej. Można przypomnieć, że Przed wojną Zarząd Główny Akademickiego Związku Morskiego miał siedzibę w Warszawie w budynku Ligi Morskiej i obie te organizacje blisko ze sobą współpracowały. Obecny Zarząd Ligi i prezes Andrzej Królikowski okazał duże wsparcie. Poza tym nie chcieliśmy zakładać osobnego stowarzyszenia, bo wiążą się z tym wszystkie procedury i wymogi ustawy o stowarzyszeniach. Działalność w strukturze Ligi to zaszczyt i wzajemna szansa.
– Jakie sobie cele stawia przed sobą klub?
– Przede wszystkim musimy poszerzyć grono członków – w zebraniu założycielskim uczestniczyło 25 osób, ale aktywnych jest mniej. Chcemy stworzyć też warunki do organizacji kolejnych Konkursów Wychowania Morskiego Studentów o Nagrodę Czerwonej Róży Wiatrów. Dochodzi do tego znalezienie sponsorów, najlepiej na dłuższy okres czasu. Taki komfort pozwoli nam na dalsze działania merytoryczne i organizacyjne.
– Czym chcecie przyciągnąć studentów, żeby zapisali się do klubu?
– Potencjał jest – studenci są poszukiwaczami wszelkich przygód i emocjonujących rozrywek – stąd np. rosnąca popularność triatlonów czy nocnych maratonów. Trzeba tylko przyciągnąć ich do żeglarstwa, przede wszystkim morskiego. Sądzę, że przygotowanie odpowiedniej sponsorowanej oferty spowoduje, że chętni się znajdą. Bo w przeszłości studenci bardzo interesowali się morzem.
– Kiedy odbędzie się kolejna edycja Konkursu Wychowania Morskiego Studentów o Nagrodę Czerwonej Róży Wiatrów?
– Konkurs ogłosimy w listopadzie lub grudniu tego roku. Nie mieliśmy możliwości przeprowadzenia go wcześniej – zarówno przez kwestie organizacyjne, jak i sponsorskie. Myślimy też nad tym, żeby stworzyć też alternatywę w postaci konkursu pomysłów na akademickie przedsięwzięcie, trochę jak konkurs grantowy. Musimy jednak pozyskać takich sponsorów, którzy będą uznawali ideę wychowania morskiego studentów za ważną – np. stocznie, porty – i będą potrzebowali emocjonalnie zaangażowanych pracowników. Realizując taką politykę chcielibyśmy tworzyć środowisko aktywistów i sojusze we wszystkich ośrodkach akademickich Polski.
– Dobiega końca pierwsza, inauguracyjna kadencja Akademickiego Klubu Wychowania Morskiego. Można wystawić mu jakąś ocenę?
– Niestety nie możemy odnotować dużego sukcesu w szerokim rozwinięciu działalności. Jest nas za mało i okoliczności nie dawały nam dużych szans na postawienie spinakera. W marcu czeka nas zebranie sprawozdawczo-wyborcze i będzie to okazja do podsumowań i wniosków. Zapraszamy wszystkich, którym bliska jest idea wychowania morskiego studentów do kontaktów z nami i do przyłączenia się do realizacji idei klubu. Będziemy wdzięczni za bezpośredni kontakt i propozycje wspólnych działań.
Dr inż. Jacek Jettmar, były działacz studencki Politechniki Gdańskiej, były przewodniczący Stowarzyszenia Absolwentów PG. Kapitan jachtowy, wieloletni komandor Akademickiego Klubu Morskiego w Gdańsku. Trzykrotny zdobywca Morskiego Żeglarskiego Mistrzostwa Polski. Od 2019 roku komandor Akademickiego Klubu Wychowania Morskiego Ligi Morskiej i Rzecznej.
