< Powrót
16
września 2024
Tekst:
Jędrzej Szerle
Zdjęcie:
Jędrzej Szerle
Dar Pomorza
Rocznicowe spotkanie odbyło się pod pokładem statku-muzeum „Dar Pomorza”.

90 lat temu „Dar Pomorza” wypłynął w rejs dookoła świata

Było to jedno z epokowych wydarzeń w historii polskiego żeglarstwa. 16 września 1934 roku „Dar Pomorza” rozpoczął w Gdyni wokółziemską wyprawę. O rocznicy nie zapomniały Narodowe Muzeum Morskie i Polskie Towarzystwo Nautologiczne, które dokładnie 90 lat później na pokładzie zabytkowego żaglowca zorganizowały okolicznościowe spotkanie.

106 osób wyruszyło równo 90 lat temu, 16 września 1934 roku z Gdyni w rejs, jakiego jeszcze pod polską banderą nie było. Wprawdzie już „Lwów” odbywał dalekomorskie rejsy, a dwa lata wcześniej Władysław Wagner rozpoczął wokółziemską włóczęgę, ale skala tych przedsięwzięć była zupełnie inna. „Dar Pomorza” niespełna rok później zapisał się bowiem w historii jako pierwsza polska jednostka, która opłynęła świat.

Rejs był wyjątkowy nie tylko przez zamknięcie wielkiej pętli. Biała Fregata pokonała 38 746 Mm, czterokrotnie przecięła równik, przeszła przez Kanał Panamski i odwiedziła 23 porty.

– Znaczenie rejsu było ogromne i dlatego wspomina się go do tej pory – mówi Arleta Gałązka, kustoszka statku-muzeum „Dar Pomorza”. – Pierwszy raz w historii polska jednostka przekroczyła Kanał Panamski oraz była w Japonii czy Australii. To miało również znaczenie propagandowe, ponieważ w wielu portach dotąd nie widziano polskiej bandery. Był więc swego rodzaju ambasadorem. Żaglowiec był na to przygotowany i miał materiały promocyjne, m.in. wódkę Baczewskiego.

Dar Pomorza

„Dar Pomorza” wypływający z Gdyni w rejs dookoła świata.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe / Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji / Sygnatura: 1-N-2279

Z okazji 90-lecia wypłynięcia Białej Fregaty z Gdyni w poniedziałek 16 września spotkanie na statku-muzeum zorganizowały Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku i Polskie Towarzystwo Nautologiczne, reprezentowane przez honorowego prezesa Daniela Dudę i prezesa Marka Grzybowskiego.

Uroczystość zgromadziła kilkadziesiąt osób, w tym m.in. rektora Uniwersytetu Morskiego Adama Weintrita, byłego rektora-komendanta Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni Czesława Dyrcza, zastępcę dyrektora NMM Marcina Westphala, prezesa Ligi Morskiej i Rzecznej Andrzeja Królikowskiego, radną miasta Gdyni Joannę Zielińską, byłego dyrektora NMM Jerzego Litwina oraz członków Związku Piłsudczyków RP.

Spotkanie otworzyła prelekcja Czesława Dyrcza – uczestnika wokółziemskich wypraw na „Darze Młodzieży” i ORP „Iskra” – który przypomniał historyczny rejs „Daru Pomorza”. W drugiej części spotkania Daniel Duda przekazał Narodowemu Muzeum Morskiemu pamiątkowy bulaj z pierwszego rejsu „Daru Młodzieży”, który otrzymał w sierpniu od społeczności akademickiej Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Ponadto Adam Weintrit został uhonorowany Orderem Honorowym Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej. Okolicznościowe medale z okazji 100. rocznicy Bazyliki Morskiej w Gdyni oraz 85. rocznicy I Procesji Eucharystycznej na morzu wręczył również ks. Edmund Skalski, proboszcz parafii pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Gdyni i Naczelny Kapelan Związku Piłsudczyków RP.