Rok Wisły zainaugurowany

W czerwcu br. Sejm RP ustanowił  rok 2017 Rokiem  Rzeki Wisły. 19 października w Toruniu, odbyła się uroczysta inauguracja obchodów.

Dlaczego właśnie w Toruniu? – Rok Rzeki Wisły i związane z nim imprezy wpisują się w 550. rocznicę podpisania II pokoju toruńskiego – wydarzenia ściśle związanego z historią Wisły, handlu rzecznego i stosunków polsko-krzyżackich, która przypada dokładnie dzisiaj – wyjaśniał witając przybyłych prezydent Torunia Michał Zaleski. 

Sesja  inaugurująca ogólnopolskie obchody Roku Rzeki Wisły, miała niezwykle uroczysty charakter. Uroczystość zaszczycili: dr Bruno Platter, wielki mistrz Zakonu Najświętszej Marii Panny, goście z partnerskich miast Francji leżących nad Loarą, Robert Jankowski – sekretarz generalny Społecznego Komitetu Roku Rzeki Wisły, a także przedstawiciele władz państwowych,  samorządowych i organizacji pozarządowych. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego reprezentował członek zarządu województwa pomorskiego Ryszard Świlski, Ligę Morską i Rzeczną jej prezes – kpt. ż.w. Andrzej Królikowski, a Pomorski Związek Żeglarski – kpt. Leopold Naskręt, sekretarz Zarządu PoZŻ.

Podczas sesji, prof. Roman Czaja z toruńskiego UMK opowiedział  o historii i wpływie II pokoju toruńskiego na rozwój żeglugi wiślanej, a Marcin Karasiński, wiceprezes Kujawsko-Dobrzyńskiej Organizacji Turystycznej – o programie wydarzeń przygotowanych przez poszczególne regiony na Rok Rzeki Wisły 2017.

Z inicjatywy filatelistów toruńskich, ogólnopolskie obchody  Rzeki Wisły w Centrum Kultury Dwór Artusa zostały uświetnione wprowadzeniem do obiegu kartki pocztowej z okazji  550. rocznicy II pokoju toruńskiego.

Na konferencji naukowej „Wisła – wczoraj, dziś i jutro”, poprzedzającej sesję, dr Tomasz Duchnowski, w referacie „Potencjał Wisły na przestrzeni wieków” wykazał, jak ważną drogę komunikacyjną, kulturową, militarną i migracyjną stanowiła rzeka w dziejach Korony.

– Polska, odzyskując na podstawie II pokoju toruńskiego pełny dostęp do rzeki, stała się państwem nr jeden w Europie – mówił prof. Zygmunt Babiński. – Zadecydowały o tym zbiory produktów rolnych po obu stronach Wisły, spław rzeką do Gdańska i dostęp do morza. Co takiego stało się, że państwo polskie w czasach współczesnych nam, odwróciło się od rzeki, zapomniało o jej roli i możliwościach? Został popełniony grzech zaniechania w dokonywaniu, na przestrzeni lat, koniecznych działań regulujących koryto rzeki. Wycinka lasów, zakładanie pól uprawnych w sąsiedztwie biegu Wisły, systematycznie powodowały erozję, wzrost dynamiki odpływu i transportu rumowiska. Należy dokonać kompleksowej regulacji rzeki i sprawić, że zarządzanie nią będzie prowadzone z jednego miejsca, przez jednego zarządcę.

– Wisła nadal może pełnić funkcję arterii komunikacyjnej i kulturowej – przekonywał dr Tomasz Sowiński, prezes Związku Miast Nadwiślańskich. – Wisła została skandalicznie zaniedbana. Jest rzeką zdziczałą. Konieczna jest jej natychmiastowa rewitalizacja. Jeden  funt zainwestowany w rewitalizację dróg wodnych, wg danych europejskich, oznacza ok. sześciu funtów zwrotu.

Przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Łukasz Pieron poinformował uczestników sesji, że ministerstwo wie o problemach Wisły. Aktualnie jednak zobligowane jest dokończyć regulację Odry. – Inwestycja ta pochłonie niebagatelną sumę 30 mld złotych – podkreślał.      

W dniu inaugurującym Rok Rzeki Wisły, nie zabrakło ciekawych wydarzeń plenerowych i kulturalnych. Po południu na Wiśle zostały rozegrane wioślarskie regaty ósemek młodzików oraz ósemek seniorów  o Puchar Prezydenta Miasta Torunia.

Po emocjach sportowych, na Bulwarze Filadelfijskim odbyła się widowiskowa inscenizacja zaprzysiężenia II pokoju toruńskiego, w wykonaniu grup rekonstrukcyjnych. Tłumnie zgromadzeni widzowie obejrzeli bitwę na Wiśle, moment zawarcia traktatu pokojowego i następujące po nim, symboliczne otwarcie wolnego flisu wiślanego.

Goście zostali także zaproszeni do Ratusza Staromiejskiego na  ekspozycję „II traktat toruński 1466. 550. rocznica podpisania dokumentu pokojowego”, na której wystawiono oryginał dokumentu II pokoju toruńskiego. Natomiast w Bibliotece Uniwersyteckiej uczestnicy sesji zapoznali się ze znajdującymi  się w jej zbiorach świadectwami tradycji o II pokoju toruńskim.

Do tradycji odwiecznych wiślanych spływów, nawiązał  orszak drewnianych łodzi tradycyjnych, które w dniach 15-18 października, przypłynęły drogą rzeczną do Torunia na inaugurację Roku Rzeki Wisły.  To zaledwie zapowiedź przyszłorocznych inicjatyw wiślanych w Polsce.

Zakończenie rocznicowego flisu wiślanego odbędzie się w przyszłym roku w Gdańsku. O przygotowaniach do jego organizacji i towarzyszących imprezach, będziemy informować na bieżąco.