
Zabrane przez morze – opowieść o trzech katastrofach
Marek Perzyński napisał książkę niewielką objętościowo, ale ważną w dorobku polskiej literatury marynistycznej. „Zabrane przez morze” to opis i analiza trzech katastrof, jakie dotknęły polską żeglugę handlową na przestrzeni ledwie trzech lat, 1983-1986. To także memento skierowane przede wszystkim do ludzi morza, dla których często, poza solidnym przygotowaniem, solidarność i wzajemna pomoc jest jedyną szansą na ocalenie w obliczu tragedii.
Książka opisuje katastrofy trzech statków należących do Polskich Linii Oceanicznych – „Busko Zdrój”, „Kudowa Zdrój” i „Sopot”. Autor przytacza relacje świadków, ocalałych członków załóg, rodzin ofiar i ekspertów oraz zagląda do dokumentów i ustaleń biegłych badających te wypadki. Na podstawie uzyskanych informacji odtwarza przebieg wydarzeń, które pochłonęły życie 44 osób i szuka ich przyczyn. Stawia też pośrednio pytanie o to, czy ofiar udałoby się uniknąć, gdyby załogi zrobiły wszystko, co należało, a właściwy ratunek nadszedł w porę.
W książce znalazły się interesujące, a często porażające, informacje na temat przebiegu budowy tych statków. Okazuje się, że już na tym etapie uchybień było tak wiele, że tragedie, do jakich doszło, były najprawdopodobniej tylko odłożonymi w czasie ich konsekwencjami.
Niezwykle ważną częścią książki jest też wieńczące ją Posłowie – lektura obowiązkowa dla wszystkich ludzi morza, także dziś, kilkadziesiąt lat po opisywanych przez Perzyńskiego tragediach.
Jednak „Zabrane przez morze” to w całości fascynująca lektura. Ważna ze względu na jej dokumentalny charakter i dziennikarskie zacięcie autora, który do tego, co już wiadomo o opisywanych katastrofach dołożył własną pracę reporterską i badawczą. Dzięki temu książka pozwala każdemu, także czytelnikom niekoniecznie na co dzień zajmującym się sprawami morskich katastrof i historią polskiej floty handlowej, poznać kulisy wydarzeń, o których Polska Rzeczpospolita Ludowa wolała za dużo nie pisać i nie mówić.
Marek Perzyński
„Zabrane przez morze”
Wydawnictwo Marpress
Gdańsk, 2019