Basen im. Mariusza Zaruskiego uroczyście otwarty!

To był wielki dzień dla polskiego żeglarstwa. 54 lata temu, 30 czerwca 1961 roku, uroczyście otwarto Basen Żeglarski w Gdyni i nadano mu imię Mariusza Zaruskiego.  

Życie gdyńskiego żeglarstwa już od ponad 80 lat toczy się wokół Basenu Jachtowego im. Mariusza Zaruskiego. Z początku funkcjonujący jako mała przystań dla jachtów należących do Yacht Klubu Polski Gdynia, później, w drugiej połowie lat 30., wraz z wybudowaniem Mola Południowego, zyskał nowoczesną formę.

Inaczej jednak niż w przypadku samego miasta, basenu jachtowego i mariny nie ominęły zniszczenia podczas II wojny światowej. Wyrwy w falochronach, efekt celowego wysadzenia przez wycofujące się wojska niemieckie, paraliżowały żeglarstwo przez kilkanaście lat, zanim Urząd Morski nie przystąpił do remontu. 

Wstępne roboty przeprowadzono jeszcze w 1946 roku, przesuwając przy tym nabrzeża i zmniejszając powierzchnię basenu, ale przez następną dekadę wykonywano tylko drobne prace. Urząd Morski w Gdyni wrócił do tematu dzięki zaangażowaniu dyrektora Waldemara Wallasa, który stanął na czele Społecznego Komitetu powołanego w celu odbudowy basenu jachtowego. Szybko też rozpoczęła się zbiórka funduszy na to przedsięwzięcie – jak opisywała Izabella Trojanowska w biuletynie „Żagle” – Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego wpłacił 10 000 zł, Zarząd Główny Ligi Przyjaciół Żołnierza 100 000, Wojewódzka Rada Narodowa 250 000, a Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki 500 000. Resztę z potrzebnych 15 milionów złotych wyłożyło Ministerstwo Żeglugi.

Projekt zabudowy mariny i powiększenia basenu jachtowego autorstwa Lecha Zaleskiego.

Wstępne prace rozbiórkowe rozpoczęły się dopiero w 1957 roku, a w roku kolejnym remont ruszył na dobre. Najważniejszym odcinkiem prac było załatanie wyrw w falochronach, ale nie ograniczono się do tego – basen został pogłębiony do 5-6 metrów, zamontowano oświetlenie i ramy odbojowe, doprowadzono wodę pitną oraz – co zapewne akurat nie cieszyło żeglarzy – zbudowano na falochronie wschodnim nowy kiosk dla Wojsk Ochrony Pogranicza pilnujących wyjścia z mariny.

Na trzy dni przed uroczystym otwarciem, 27 czerwca 1961 r., Urząd Morski w Gdyni przekazał Basen Żeglarski w użytkowanie Okręgowi Gdańskiemu Polskiego Związku Żeglarskiego – protoplaście obecnego Pomorskiego Związku Żeglarskiego. Związane było to z polityką PZŻ, która coraz więcej obowiązków nakładała na okręgi – nie bez powodu zresztą, bo administrowanie było przyczyną nieustannych kłopotów. Jak donosiła Komisja Rewizyjna Okręgu w 1962 roku:

„W związku z niemiłym incydentem jaki zdarzył się w dniu 7 października 1962 r., w którym doszło do szarpaniny między bosmanem basenu jachtowego – pracownikiem P.Z.Ż. – a foto-reporterem C.A.F., „Głosu Wybrzeża” i „Wieczoru Wybrzeża” ob. Janem Kopciem, należy pouczyć bosmanów o obowiązku przestrzegania przez nich zasad grzeczności w czasie wykonywania ich obowiązków.”

Warto zauważyć, że podczas remontu pojawił się pomysł rozszerzenia basenu w kierunku zachodnim, rozwinięty w 1963 roku w projekcie zabudowy mariny autorstwa zespołu pod kierunkiem inż. Lecha Zaleskiego, jednak nie wszedł on w fazę realizacji. Na przeszkodzie stanęła budowa pawilonu Jacht Klubu Morskiego „Kotwica”, wprawdzie uwzględniona w projekcie inż. Zaleskiego, ale utrudniająca przeprowadzenie inwestycji, oraz zapewne brak środków finansowych.

30 czerwca 1961 roku dokonano uroczystego otwarcia basenu żeglarskiego, któremu – powtórnie, bo po raz pierwszy w latach 30. – nadano imię generała Mariusza Zaruskiego. W opiniach towarzyszących otwarciu, oprócz oczywistego entuzjazmu, przewijał się jednak wspólny motyw – podkreślanie potrzeby zagospodarowania reszty mariny. Pojawiający się po dziś dzień.

Macie w swoich zbiorach stare zdjęcia Basenu Jachtowego im. Mariusza Zaruskiego i chcecie je pokazać na portalu Żeglarski.info? Zapraszamy do kontaktu!