Szanty i ich najpopularniejsi polscy wykonawcy
Mimo, że Polska nie jest krajem o szczególnie bogatych morskich tradycjach, to szanty są u nas bardzo popularne. Nie brakuje zespołów, solistów, ani chętnych do słuchania szant. Dziś przypominamy tych najbardziej rozpoznawalnych polskich twórców i wykonawców szant.
Marek Szurawski jest założycielem zespołu „Stare Dzwony” i postacią niemal legendarną w szantowym środowisku. To autor wielu szant, tłumacz i popularyzator tej sztuki. „W małym palcu” ma historię wielkich żaglowców, a wśród wykonawców szant cieszy się szczególną atencją, także ze względu na umiejętność gry na koncertinie i kościach, czyli oryginalnych instrumentach, na których kiedyś grano. Jego najbardziej znane utwory to m.in. „Antyplasterek cytryny” „Śmiały Harpunnik”, „Brzeg Peru” czy „Do Lonwlands Low”. Marek Szurawski zajmuje się także treningiem interpersonalnym, ćwiczeniem pamięci, sprawnego myślenia i rozwoju osobowości.
Do grupy postaci kultowych w polskich szantach należy też Jerzy Porębski. Zmarły 19 sierpnia 2021 roku Porębski był wykonawcą szant i autorem piosenek o tematyce morskiej, ale także publicystą, rybakiem i żeglarzem. Bez wątpienia należał do animatorów ruchu szantowego w Polsce. Był także członkiem Rady Programowej Polskiej Fundacji Morskiej i jest autorem chyba najsłynniejszej polskiej pieśni szantowej „Gdzie ta keja?”.
Jedną ze sztandarowych postaci polskiej sceny szantowej jest także Henryk „Szkot” Czekała. Od 1985 występuje jako wokalista w zespole „Mechanicy Shanty”. Czekała był także członkiem, współzałożycielem i szantymenem zespołu „Ryczące Dwudziestki”.
Podobnym szantowym stażem może pochwalić się też Mirosław „Koval” Kowalewski, który od 1985 roku gra z przyjaciółmi w zespole „Zejman&Garkumpel”. Kowalewski sporadycznie występuje też solo, a jego występy cieszą się dużą popularnością.
Od ponad 40 lat temu na szantowej scenie występuje Waldemar Mieczkowski, który był członkiem legendarnego trójmiejskiego zespołu „Packet”. Potem Mieczkowski występował także w zespole „Smugglers”, kolejną jego szantową kartą była „Gdańska Formacja Szantowa”. Jego najmocniejszą szantową wizytówką jest powołanie do życia, wraz z Jackiem Jakubowskim, „Męskiego Chóru Szantowego Zawisza Czarny”. To jedyny taki chór na świecie, który regularnie co roku płynie w rejs.
Chór ten powstał w 2012 roku. W jego składzie jest 50 mężczyzn. To jedyny taki chór w Polsce i jeden z najlepszych na świecie w swojej kategorii, który występując, na najwyższym poziomie, propaguje tradycje morskie, poprzez śpiew, muzykę i oprawę sceniczną. Wszyscy jego członkowie mają styczność z pracą na morzu, żeglarstwem i marynistyką.
[FILM] Opowieści z wiatru i soli: Męski Chór Szantowy „Zawisza Czarny”
Wśród grup szantowych dużą popularnością cieszy się w Polsce zespół „Ryczące Dwudziestki”. To zespół wokalno-instrumentalny założony w 1983 roku w Bytomiu przez należących wówczas do 1 Drużyny Wodnej miejscowego hufca ZHP muzyków. Zespół wypracował nowy styl śpiewania szant, preferując głównie wykonania czysto wokalne z tradycyjnym dla szant rozdziałem partii wokalnych na poszczególne barwy głosu.
Bardzo długim stażem może pochwalić się grupa szantowa „Stare Dzwony”, która powstały w 1981 roku. To jeden z najstarszych i najdłużej działających w tym samym składzie polskich zespołów szantowych. Od niego zaczęła się zarówno moda na profesjonalne śpiewanie szant i piosenek żeglarskich, jak i cały ruch szantowy w Polsce. W pierwszym składzie występowali: Jerzy Porębski, Janusz Sikorski, Marek Szurawski, Ryszard Muzaj, Mirosław Peszkowski i Romuald Długosz.
Młodszym, ale nie mniej popularnym zespołem szantowym jest „Atlantyda”. To grupa złożona z muzyków pochodzących z różnych stron Polski: Trójmiasta, Warszawy i Sanoka. Grupa powstała w 1995 roku, ale cześć muzyków współtworzyła już wcześniej znane grupy sceny szantowej. Repertuar muzyczny „Atlantydy” stanowią tradycyjne i współczesne piosenki morskie autorstwa założyciela grupy Sławomira Klupsia.