
Znani i nieznani: o. Edward Pracz
Od 27 lat roztacza opiekę duszpasterską nad ludźmi morza, mając w dorobku zarówno rejsy na „Queen Elisabeth II”, jak i posługę dla rybaków Dalmoru na Morzu Ochockim. Ojciec Edward Pracz najbardziej znany jest w Gdyni, gdzie kieruje Duszpasterstwem Ludzi Morza Centrum „Stella Maris”.
4 października b. r. minęło sto lat od powstania pierwszego Apostolatu Ludzi Morza. W 1920 roku w Glasgow Artur Gannon i Piotr Anson założyli towarzystwo katolików, którzy działać mieli na rzecz marynarzy. W Gdyni duszpasterstwo morskie powierzono w 1957 roku Zgromadzeniu Ojców Redemptorystów, a w 1993 roku Duszpasterzem Ludzi Morza został o. Edward Pracz.
– W 1991 roku byłem w Gdyni na rocznym kursie przygotowującym do misji i rekolekcji – wspomina zakonnik. – Przypatrywałem się duszpasterstwu ludzi morza i zorganizowałem pielgrzymkę ludzi morza do Watykanu na spotkanie z Janem Pawłem II. Później na dwa lata poszedłem do placówki we Wrocławiu, ale w 1993 roku prowincjał z Warszawy zapytał się mnie, czy nie chciałbym objąć duszpasterstwa. Zgodziłem się.
Po objęciu stanowiska o. Edward Pracz pojechał do Wielkiej Brytanii, gdzie przez pół roku uczył się angielskiego w duszpasterstwie ludzi morza w Tilbury. Rozpoczął też praktykę – odwiedzał statki i spotykał się z marynarzami. Zaczął też pływać.

O. Edward Pracz z załogą statku „CMB Sakura”.
Fot. Duszpasterstwo Ludzi Morza Centrum Stella Maris w Gdyni
– Rzucili mnie na głęboką wodę – na statki pasażerskie – opowiada o. Pracz. – Pływałem na „Canberra” oraz „Queen Elisabeth II”, m.in. z Southampton do Nowego Jorku, a potem z Southampton do Norwegii. – Po powrocie do Polski stwierdziłem jednak, że potrzeba mi więcej praktyki. Dlatego wypłynąłem razem z rybakami z Dalmoru na Morze Ochockie.
Duszpasterz posługę pełnił na trawlerach rybackich, pomiędzy którymi przemieszczał się pontonem. Ponieważ wziął ze sobą maszynkę do strzyżenia i umiał się nią posługiwać, z doskoku, pełnił również funkcję fryzjera. Często jego praca polegała na wspieraniu na duchu rybaków.
– Z jednej strony rybacy byli twardzi i zaprawieni w trudzie, ale z drugiej po 2-3 miesiącach na morzu potrzebowali pogody ducha – mówi o. Edward Pracz. – Rozłąka, osamotnienie i rytm „ryba, mesa, koja, ryba, mesa, koja” osłabiały. Dlatego na niektórych statkach nawet dwa razy dziennie celebrowałem Mszę Świętą. Z frekwencją było różnie – na początku kilku, kilkunastu marynarzy, potem kilkudziesięciu, a w końcu ponad 2/3 załogi.
Po powrocie do Gdyni o. Edward Pracz kontynuował posługę, nie ograniczającą się już do Trójmiasta. W 1997 roku został Krajowym Dyrektorem Dzieła Duszpasterstwa Ludzi Morza, a w latach 2002-2019 był Koordynatorem Regionalnego Apostolstwa Ludzi Morza dla Europy. Przestał pełnić tę ostatnią funkcję, ponieważ postanowił więcej czasu spędzać w rejsach na statkach. W ubiegłym roku brał udział w czterech, w tym na „Darze Młodzieży”. Kontynuuje wciąż podstawowe obowiązku duszpasterza ludzi morza.

O. Edward Pracz na spotkaniu regionalnych koordynatorów Duszpasterstwa Ludzi Morza w Rzymie w 2014 roku.
Fot. Duszpasterstwo Ludzi Morza Centrum Stella Maris w Gdyni
– Jest to posługa socjalna, humanitarna i duchowa – tłumaczy o. Edward Pracz. – W to wchodzi też odwiedzanie załóg na statkach oraz pływanie na statkach pasażerskich. Czasami trzeba brać w obronę marynarzy, którzy nie otrzymywali wynagrodzenia. Jestem też kapelanem na Uniwersytecie Morskim oraz mam posługę w parafii Ojców Redemptorystów w Gdyni.
O. Edward Pracz wspiera także organizacje marynistyczne, m.in. Ligę Morską i Rzeczną oraz Pomorski Związek Żeglarski, uczestnicząc w odsłanianiu tablic w Alei Żeglarstwa Polskiego w Gdyni.
Edward Pracz, ur. 23 marca 1959 roku w Garwolinie. Naukę w seminarium rozpoczął Tuchowie w 1979 roku, a zakończył siedem lat później. Wyświęcony został w 1986 roku w Zgromadzeniu Najświętszego Odkupiciela, powszechnie nazywanym Redemptorystami. Od 1993 roku Duszpasterz Ludzi Morza w Gdyni, od 1997 roku Krajowy Dyrektor Dzieła Duszpasterstwa Ludzi Morza, a w latach 2002-2019 Koordynator Regionalnego Apostolstwa Ludzi Morza dla Europy. Jest kapelanem m.in. na Uniwersytecie Morskim w Gdyni. W 2015 roku otrzymał Pierścień Hallera, najwyższe odznaczenie Ligi Morskiej i Rzecznej. W 2017 roku podczas Pomorskiej Gali Żeglarskiej otrzymał od prezesa Pomorskiego Związku Żeglarskiego Bogusława Witkowskiego nagrodę specjalną za współpracę w zakresie żeglarstwa.
Duszpasterstwo Ludzi Morza Centrum Stella Maris w Gdyni funkcjonuje przy Parafii pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Piotra Rybaka w Gdyni. Wspiera marynarzy każdej narodowości, bez względu na rasę, kolor skóry, tradycję czy religię, działając poprzez prowadzenie Klubu Stella Maris w Gdyni oraz Ośrodka Sportowo-Rekreacyjnego na Kaszubach. Klub otwarty codziennie, od godziny 14 do 22, także w niedzielę i święta, jest miejscem wytchnienia, odpoczynku i rekreacji dla ludzi morza ze wszystkich zakątków świata. Poprzez posługę kapelanów, pracowników oraz wolontariuszy, klub służy marynarzom zapewniając gościnność, zabezpieczenie potrzeb socjalnych, solidarność, misję i wspólnotę duszpasterską.