Żeglowanie bez patentu

Choć w Polsce osoby prowadzące jachty żaglowe i motorowe najczęściej posiadają uprawnienia, przepisy dopuszczają też żeglowanie bez patentu. Przeczytajcie, na jakich zasadach i pod jakimi warunkami jest to możliwe.

W naszym kraju, zwłaszcza w okresie PRL-u, obowiązywały dosyć ścisłe regulacje dotyczące uprawiania żeglarstwa i zdobywania kolejnych patentów. Niekiedy dotyczyły one najbardziej podstawowych rodzajów pływania. Np. od razu po II wojnie światowej stopień młodszego żeglarza śródlądowego pozwalał na pełnienie funkcji wykwalifikowanej załogi na jachtach śródlądowych o powierzchni żagla do 25 m. kw. Zdobycie uprawnień do kierowania jachtami morskimi, zwłaszcza poza Bałtykiem, wymagało zaś wieloletnich starań.

Żeglowanie bez patentu w przeszłości

Przepisy stopniowo jednak ewoluowały. Od 1974 roku bez uprawnień można było prowadzić jachty do 7 m. kw. ożaglowania, a od 1981 dodatkowo o mocy silnika do 5 KM. Od 1997 do 2005 roku bez stopnia żeglarskiego można było prowadzić jachty żaglowe do 10 m. kw. powierzchni ożaglowania po wodach śródlądowych bez ograniczeń, jachty żaglowe do 10 m. kw. po wodach morskich do 2 Mm od brzegu w porze dziennej oraz jachty motorowe do 6,80 KM po wodach śródlądowych bez ograniczeń i po wodach morskich do 2 Mm od brzegu w porze dziennej.

W krótkim okresie lat 2006-2007 bez stopni żeglarskich można było prowadzić jacht żaglowy o długości kadłuba do 5 metrów oraz jacht motorowy o mocy do 6,80 KM. Następnie, w latach 2008-2010, podane liczby zostały zwiększone do 7,5 metra długości kadłuba i mocy silnika 13,60 KM. Podczas kolejnej zmiany, w 2010 roku, utrzymano poprzednie zapisy oraz dodano uprawnienie do uprawianie turystyki wodnej na jachtach motorowych o mocy silnika do 101,97 KM i o długości kadłuba do 13 metrów, których prędkość maksymalna ograniczona jest konstrukcyjnie do 15 km/h. Zastrzeżono jednak, że przy czarterowaniu jednostki wymagane jest odbycie szkolenia z zakresu bezpieczeństwa na wodzie.

Żeglowanie bez patentu obecnie

Ostatnią dużą zmianę w przepisach przyniosło obowiązujące do dzisiaj Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki w sprawie uprawiania turystyki wodnej z 9 kwietnia 2013 r. Ustala ono m.in. system uprawnień oraz zasady egzaminowania.

Na jego mocy żeglowanie bez patentu jest możliwe na jachtach żaglowych o długości kadłuba do 7,5 metra, na jachtach motorowych o mocy silnika do 10,0 kW (13,60 KM) oraz na jachtach motorowych o mocy silnika do 75,0 kW (101,97 KM) i o długości kadłuba do 13 m, których prędkość maksymalna ograniczona jest konstrukcyjnie do 15 km/h.

Żeglowanie bez patentu w innych państwach

Przepisy w innych państwach europejskich są bardzo zróżnicowane. Np. we Francji, Irlandii i Wielkiej Brytanii do rekreacyjnej żeglugi patent nie jest wymagany, w innych – jak w Polsce – zależy od długości jachtu lub mocy silnika. Są też państwa, np. Grecja, gdzie posiadanie uprawnień jest niezbędne, żeby wyczarterować łódkę żaglową.