Słynne statki: „Vega”
Jako pierwszy pokonał Przejście Północn0-Wschodnie i opłynął kontynent euroazjatycki. Oto historia szwedzkiego barku „Vega” i jego dowódcy Adolfa Erika Nordenskiölda.
Żaglowiec „Vega” został zbudowany w 1872 roku w niemieckim mieście Bremerhaven. Zwodowano go w styczniu 1873 roku jako „Jan Mayen”. Wykonany z drewna 355-tonowy bark mierzył około 45 metrów i miał służyć jako statek wielorybniczy operujący w rejonach arktycznych. Pomimo posiadania trzech masztów i ożaglowania, był wyposażony także w pomocniczy silnik parowy o mocy 60 KM.
Sprzedaż i nowe przeznaczenie
Jednak w 1877 roku został zakupiony przez Adolfa Erika Nordenskiölda i przemianowany na „Vega”. W następnym roku, a dokładnie 22 czerwca 1878 roku rozpoczęła się wielka wyprawa, znana jako Ekspedycja Vegi. Statek z podróżnikiem wypłynął wówczas z Karlskrony w Szwecji i po drodze zatrzymał się jeszcze w dniach 17-21 lipca w norweskim Tromsø.
Następnie członkowie ekspedycji skierowali się w kierunku Przejścia Północno-Wschodniego, płynąc od Oceanu Atlantyckiego wzdłuż północnego wybrzeża Syberii do Morza Beringa. 28 września tego samego roku statek utknął w paku lodowym, w odległości 200 km przed Cieśniną Beringa. Jednostka uwolniła się dopiero 18 lipca 1879 roku, a dwa dni później minęła Przylądek Wschodni. Tym samym „Vega” stała się pierwszym statkiem w historii, który ukończył podróż przez Przejście Północno-Wschodnie.
Załoga wracała do domu przez zachodni Pacyfik, Ocean Indyjski i Kanał Sueski, docierając do Sztokholmu 24 kwietnia 1880 roku. Wybierając taką trasę, żaglowiec „Vega” stał się również pierwszym statkiem, który kiedykolwiek opłynął kontynent euroazjatycki.
Trasa wyprawy „Vegi” dookoła Eurazji. Fot. Nordelch/aquarius.geomar.de/Wikipedia
Po wyprawie „Vega” została sprzedana szkockiej firmie żeglugowej Ferguson i zatonęła w 1903 roku w Zatoce Melville w północno-zachodniej Grenlandii.
Adolf Erik Nordenskiöld – podróżnik o podwójnych korzeniach
Nils Adolf Erik Nordenskiöld urodził się 18 listopada 1832 roku w Helsinkach w Finlandii, ale pochodził z mniejszości szwedzkojęzycznej. Był geologiem, mineralogiem, geografem, badaczem polarnym i odkrywcą, który przeprowadził wiele wypraw arktycznych. Celem jego podróży były m.in. Grenlandia, Spitsbergen i północne wybrzeże Syberii.
Jednak sławę przyniosła mu właśnie Ekspedycja Vegi. Po jej ukończeniu stał się pierwszym człowiekiem na świecie, który przepłynął Przejście Północno-Wschodnie z północnej Norwegii do Cieśniny Beringa. Jeszcze w roku ukończenia wyprawy został uhonorowany przez króla Szwecji Oskara II arystokratycznym tytułem barona.
Po zaprzestaniu uczestnictwa w wyprawach Adolf Erik Nordenskiöld zajął się kolekcjonowaniem i studiowaniem map oraz historycznych książek geograficznych. Zmarł na zawał serca 12 sierpnia 1901 roku w szwedzkiej miejscowości Västerljung. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Polski akcent polarny
Polacy żeglarze również zapisali się w historii Przejścia Północno-Wschodniego. W 2013 roku Ryszard Wojnowski dokonał pierwszego polskiego przepłynięcia Przejścia Północno-Wschodniego jachtem. Rok później pokonał również Przejście Północno-Zachodnie. Z kolei w 2017 roku dotarł do Antarktydy, a rok później ponownie pokonał Przejście Północno-Wschodnie.
