Jakie są rodzaje jachtów?

Wydawałoby się, że z jachtami, jak z koniem – jaki jest, każdy widzi. Tymczasem dzielą się one na różne grupy i typy. Jakie więc są rodzaje jachtów?

Ale czym właściwie jest jacht i co odróżnia go od innych jednostek pływających? Najprościej rzecz ujmując jacht to łódź, która służy do ścigania się lub pływania rekreacyjnego – czyli tzw. jachtingu. Jachtami nie są więc jednostki przeznaczone np. do przewozu osób lub towarów lub poławiania ryb. Zgodnie z polskim prawodawstwem można też przyjąć, że jachtami są jednostki do 24 metrów długości.

Podobnie jak w przypadku klas w żeglarstwie regatowym, jachty także można podzielić na wiele rodzajów. Wszystko zależy od tego, czy weźmie się pod uwagę napęd, przeznaczenie czy liczbę i budowę kadłubów.

Rodzaje jachtów – Podział ze względu na rodzaj napędu

Najczęściej wyróżnia się cztery: żaglowy, motorowy, żaglowo-motorowy i żaglowo-wiosłowy. W dwóch pierwszych dominującym napędem są odpowiednio żagle i silnik (stąd też podział na jachty żaglowe i jachty motorowe), a w trzecim oba są równoważne. Wiosła jako dodatkowy napęd są już rzadkie, ale stosuje się je, chociażby w Dezetach (DZ).

Podział ze względu na liczbę kadłubów

Wśród jachtów dominują jednokadłubowce, czyli jachty z pojedynczym kadłubem. Są jednak konstrukcje z większą ich liczbą – np. dwukadłubowce, czyli katamarany i trzykadłubowce, czyli trimarany.

Podział ze względu na konstrukcję kadłuba zapewniającą stateczność

Tu najpopularniejszy podział jest na jachty mieczowe, balastowe, mieczowo-balastowe oraz wielokadłubowce. Do jachtów mieczowych zaliczane są m.in. sportowe Optimisty i polska klasa narodowa Omega. Balastowe są najczęściej większe jachty morskie, np. z serii Opal.

Omegi to popularne w Polsce jachty mieczowe. Fot. Tadeusz Lademann

Podział ze względu na materiał wykonania kadłuba

Tu grupy są trzy: drewno, metal lub laminaty/materiały kompozytowe. Przez dekady jachty produkowano głównie z drewna, a te przeznaczone na bardziej wymagające akweny – np. wody polarne – z metalu. Obecnie jednak materiałem są głównie laminaty, które są tańsze i łatwiejsze w eksploatacji.

Rodzaje jachtów – Podział ze względu na funkcję

Jachty mogą być turystyczne, turystyczno-regatowe, regatowe i szkoleniowe. Regatowe budowane były z intencją osiągania najlepszych wyników w wyścigach, często kosztem komfortu załogi. Turystyczne budowane są z kolei z myślą o wygodzie i komforcie pływania. Jachty szkoleniowe są wykorzystywane – jak sama nazwa wskazuje – do szkolenia. Stąd zarówno komfort, jak i szybkość ustępują w nich na rzecz bezpieczeństwa.

Podział ze względu na kategorie projektowe

Związany jest on z przeznaczeniem jachtu na dany akwen, a kategorie muszą być nadawane przez producentów jachtów. Jednostka kategorii A są odpowiednie do żeglugi oceanicznej, B do pełnomorskiej, C do przybrzeżnej, a D do pływania po wodach osłoniętych. Podobnie wygląda podział ze względu na akwen, na którym się pływa – niektóre jachty będą nadawały się tylko do pływania na jeziorze, innymi będzie można bez obaw popłynąć w rejs dookoła świata.

Podział jachtów morskich ze względu na sposób wykorzystywania

Zgodnie z polskim prawodawstwem jachty morskie dzielą się na rekreacyjne – czyli służące sportowi i rekreacji – oraz komercyjne, na których prowadzona jest działalność, np. przewozowa lub szkoleniowa.

Podział ze względu na liczbę masztów

Jest on dosyć klarowny – wraz z rosnącą długością jachtu często wzrasta liczba masztów. Najczęściej spotykane są jedno- i dwumasztowce. Trzymasztowe jachty należą do rzadkości.

Rodzaje jachtów – Podział ze względu na typ ożeglowania i rodzaj ożeglowania

Jachty żaglowe można podzielić także ze względu na typ ożeglowania i rodzaj żagli. Więc na ich temat można znaleźć w innym artykule.