Słyszeliście… kiedy wymyślono przekop Kanału Sueskiego?

147 lat temu, 17 listopada 1869 roku, zostało ukończone jedno z najważniejszych przedsięwzięć inżynieryjnych w historii. Po latach planowania i dekadzie prac Kanał Sueski został otwarty, a morska droga z Europy na Daleki Wschód skróciła się o ponad 7000 kilometrów.

Pomysł na połączenie Morza Śródziemnego z Morzem Czerwonym nie narodził się w XIX wieku, ale prawie 4000 lat wcześniej. Antyczni historycy podawali, że już żyjący w latach 1878-1839 p.n.e. egipski faraon Senuseret III zdołał połączyć Nil z Morzem Czerwonym, jednak brak na to dowodów. Niemniej archeolodzy zdołali odnaleźć pozostałości późniejszych przekopów, zbudowanych przez perskiego króla Dariusza I w szóstym wieku p.n.e. Konstrukcja ta miała sporo szczęścia, bo – jeżeli wierzyć podaniom kronikarzy – z przerwami była użytkowana aż do wczesnego średniowiecza. W okresie wypraw krzyżowych nie było już po niej śladu.

Temat stworzenia przekopu, który pozwoliłby na żeglugę z Morza Śródziemnego na Czerwone, wrócił na początku XIX wieku, kiedy Egipt został podbity przez Napoleona Bonaparte. Wprawdzie francuscy badacze obliczyli wówczas błędnie, że lustro wody Morza Czerwonego jest 10 metrów wyżej od Śródziemnego, co odwlekło rozpoczęcie prac, ale pomysł nie zniknął.

Po kilku mniej lub bardziej udanych przedsięwzięciach, konkretne przygotowania do przekopu rozpoczęła w 1859 roku francuska Kompania Kanału Sueskiego. Uzyskała ona prawo do korzystania z kanału przez 99 lat po otwarciu. Budowa trwała 10 lat i była znacznie trudniejsza niż zakładano. Projekt starała się sparaliżować królująca na morzach Wielka Brytania, egipscy robotnicy opuszczali plac budowy, a inwestycja kosztowała ostatecznie dwa razy więcej niż zakładano.

Mimo tych trudności, dzięki wielkiemu wsparciu ze strony Francji, kanał udało się zbudować. Uroczyste otwarcie wyznaczono na 17 listopada 1869 roku, a wielką paradę od Port Seid do Suezu obserwowało kilka tysięcy zaproszonych gości, m.in. cesarzowa Francji Eugenia, wicekról Egiptu kedyw Isma’il Pasza, król Holandii Wilhelm III  i władca Austro-Węgier Franciszek Józef. Tego dnia droga morska z Londynu do Indii skróciła się o ponad 7000 kilometrów.