Najnowsze książki żeglarskie: Trzy razy tak

Biografie Krystyny Chojnowskiej-Liskiewicz i Andrzeja Rościszewskiego oraz wspomnienia Władysława Wagnera – to najświeższe publikacje żeglarskie, po które warto sięgnąć.

W tym roku mija dokładnie 45 lat od momentu, kiedy polska żeglarka Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, zakończyła swój samotny rejs jachtem „Mazurek” dookoła świata. Była pierwszą kobietą w historii z takim wyczynem na koncie.

Paulina Reiter, dziennikarka związana z „Wysokimi Obcasami, opisała z tej okazji jej historię w książce „Samotne oceany”. Publikacja powstała w oparciu o rozmowy ze, zmarłą w 2021 r. żeglarką, spotkania z jej mężem Wacławem Liskiewiczem, również wybitnym żeglarzem, a jednocześnie konstruktorem „Mazurka” oraz wieloma innymi osobami. Reiter sięgnęła również po – po raz pierwszy zaprezentowane publicznie – osobiste zapiski Chojnowskiej-Liskiewicz.

Wodowanie książki odbyło się na „Darze Pomorza”, ale nie jest to jedyna publikacja żeglarska warta zainteresowania, która się ostatnio ukazała. Kolejna to praca poświęcona, zmarłemu w 2019 r., Andrzejowi Rościszewskiemu.

Był on postacią nietuzinkową. Z jednej strony wybitnym adwokatem, członkiem Trybunału Stanu, obrońcą opozycjonistów w okresie Polski Ludowej i po prostu autorytetem.

Z drugiej nie mniej utalentowanym żeglarzem. To właśnie on jako pierwszy, otrzymał w 1970 r. nagrodę Rejs Roku Srebrny Sekstant, najbardziej prestiżowe wyróżnienie w polskim żeglarstwie, za pionierską wyprawę dookoła Islandii na jachcie „Śmiały”.

Pracę o nim napisała adwokat Ewa Stawicka, która współpracowała z nim zawodowo, oraz brała udział w rejsach, którymi dowodził. Składa się ona z dwóch części. Pierwsza to opowieść biograficzna Andrzeju Rościszewskim, druga to zbiór dotychczas niepublikowanych tekstów morskich jego autorstwa z ostatnich lat życia.

Poza dwiema wyżej wspomnianymi publikacjami warto jeszcze zwrócić uwagę na książkę „Według słońca i gwiazd” Władysława Wagnera. Był on pierwszym Polakiem w historii, który opłynął świat jachtem (a właściwie trzema jachtami po kolei).

Rejs rozpoczął w 1932 r. w Gdyni. Był wówczas niespełna dwudziestoletnim harcerzem. Pętlę wokół ziemi zamknął po siedmiu latach żeglowania w lipcu 1939 r. Zdążył jeszcze dotrzeć do Wielkiej Brytanii, ale do kraju już nie, bo wybuchła druga wojna światowa.

Po wojnie Wagner nie wrócił do Polski. Zmarł w 1992 r. w Stanach Zjednoczonych. Przez władze komunistyczne skazany został na zapomnienie. Dopiero w III RP można go było uhonorować.

Relację ze swojego rejsu – nie licząc publikacji przedwojennych – zdał Wagner w 1987 r. w książce wydanej po angielsku w USA. Teraz po 36 latach ukazał się ona po polsku staraniem polskiego żeglarza mieszkającego we Francji Andrzeja Kowalczyka, znanego wydawcy książek żeglarskich, za co należą mu się naprawdę wielkie brawa.

„Samotne oceany. Historia Krystyny Chojnowskiej-Liskiewicz, pierwszej kobiety, która opłynęła świat solo”, Paulina Reiter, Wydawnictwo Agora, str. 328, (www.wydawnictwoagora.pl).

„Smuga światła”, Ewa Stawicka, Wydawnictwo Arche, Naczelna Rada Adwokacka, str. 426, (www.wydawnictwo-arche.pl).  

„Według słońca i gwiazd”, Władysław Wagner, Polski Ośrodek Wydawniczy, str. 290, (an.ko@hotmail.fr).