
Muzea morskie i żeglarskie w Europie – które warto zobaczyć?
Słynny okręt szwedzkich Wazów, kliper „Cutty Sark” i pamiątki po admirale Nelsonie – to tylko przykłady niesamowitych zabytków, które zachwycają zwiedzających. Muzea morskie i żeglarskie w Europie mogą zaoferować bowiem dużo więcej.
W Polsce – choć nie mamy wielkich tradycji w tej materii – jest sporo muzeów, które prezentują tematykę marynistyczną. Za granicą, zwłaszcza w państwach morskich, pod tym względem jest jeszcze lepiej. Sprawdzamy, jakie muzea morskie i żeglarskie w Europie koniecznie trzeba odwiedzić.
Litewskie Muzeum Morza w Kłajpedzie
Najważniejszy na Litwie ośrodek poświęcony tej tematyce. Jest to połączenie muzeum historycznego, etnograficznego, biologicznego z centrum nauki i akwarium. W placówce obejrzeć można m.in. wystawy poświęcone nawigacji, historii litewskiej marynarki i życiu lokalnych rybaków. Ponadto zwiedzić można XIX-wieczny pruski fort Nerija oraz okręt-muzeum „Sūduvis“ z 1958 roku, który przez 22 lata służył w litewskiej Marynarce Wojennej.
Suomenlinna w Helsinkach
To zabytkowa twierdza morska, która przez dwa wieki broniła dostępu do portu w Helsinkach. Położona jest na sześciu ufortyfikowanych wyspach. Obok muzeum i wystawom poświęconym samemu obiektowi, zwiedzić tam można również m.in. okręt podwodny „Vesikko” z czasów II wojny światowej.

Okręt „Vasa”. Fot. Jędrzej Szerle
Muzeum Vasa w Sztokholmie
Jedno z najbardziej wyjątkowych muzeów na świecie mieści się w Sztokholmie. Muzeum Vasa poświęcone jest w zasadzie jednemu tylko eksponatowi, za to unikalnemu. Jest nim pochodzący z XVII wieku królewski galeon „Vasa”, który zatonął w 1628 roku. W 1961 doskonale zachowany wrak został podniesiony i zakonserwowany. Od 1990 roku można go oglądać w specjalnie wybudowanym muzeum – najpopularniejszym w Szwecji.
Muzeum Łodzi Wikingów w Oslo
Nazwa placówki w pełni oddaje jej specyfikę. Prezentowane są w niej trzy łodzie wikingów oraz artefakty w nich znalezione. Największa z jednostek, tzw. łódź z Gokstad, pochodzi z IX wieku, ma ponad 23 metry długości, a na jej burtach powieszono 32 tarcze.
Muzeum Kon-Tiki w Oslo
Placówka koncentruje się na zbiorach związanych z działalnością słynnego norweskiego podróżnika, etnologa i archeologa Thora Heyerdahla. Na ekspozycji można zobaczyć dwie jednostki, na których odbył podróże – tytułową tratwę „Kon-Tiki” i zbudowaną z trzciny i papirusu „Ra II”. Do tego dochodzi mnóstwo fotografii i prywatnych pamiątek.
Muzeum statku polarnego „Fram” – Frammuseet w Oslo
Wbrew nazwie muzeum to nie ogranicza się tylko do „Frama” – jednostki, na której pionierskie polarne wyprawy odbywali m.in. Fridtjof Nansen i Roald Amundsen. Opowiada ono bowiem o całej historii norweskich odkryć geograficznych. „Fram” nie jest też jedynym zabytkowym statkiem w nim przechowywanym – zwiedzający oglądać mogą także żaglowiec „Gjøa”, na którym Amundsen z załogą jako pierwsi pokonali Przejście Północno-Zachodnie.
Międzynarodowe Muzeum Morskie w Hamburgu
Ozdoba HafenCity, czyli nowej części Hamburga zlokalizowanej na dawnych terenach portowych. Placówka została otwarta w 2008 roku w zabytkowym magazynie. Na wystawach zobaczyć można przekrój tematyki morskiej – od liczącej 3000 lat dłubanki znalezionej w Łabie, po pamiątki związane z admirałem Karlem Dönitzem. Jest też wiele eksponatów związanych ze światową historią, w tym listy Horatio Nelsona i szalupa Ernesta Shackletona.
Deutsches Marinemuseum w Wilhelmshaven
Prywatne muzeum mieszczące się w dawnych stoczniowych warsztatach torpedowych. Największą atrakcją są zabytkowe okręty. W placówce zobaczyć można m.in. niszczyciel „Mölders” i trałowiec „Weilheim”.
National Maritime Museum w Londynie
Położona w londyńskim Greenwich placówka to najważniejsze muzeum morskie w Wielkiej Brytanii. Gromadzi zbiory i prezentuje wystawy szeroko dotyczące tematyki marynistycznej. Są tam ekspozycje poświęcone m.in. Royal Navy, handlowi morskiemu na przestrzeni wieków i współczesnemu brytyjskiemu żeglarstwu regatowemu.
Obok placówki w suchym doku wystawiony jest też słynny kliper herbaciany „Cutty Sark”. Zbudowany został w 1869 roku i był jedną z najszybszych jednostek swoich czasów.
Merseyside Maritime Museum w Liverpoolu
Jest jednym z młodszych tego typu muzeów, ponieważ powstało w latach 80. XX wieku. Mieści się w historycznych portowych magazynach, bezpośrednio nad basenami. Ekspozycje muzeum pokazują znaczenie Liverpoolu jako brytyjskiego okna na świat, zarówno przy handlu niewolnikami, jak i rejsami pasażerskich transatlantyku. Liverpool był też portem macierzystym słynnego „Titanica”, stąd i temu statkowi poświęcone są wystawy.
Muzeum Morskie w Lizbonie
Jedno z najważniejszych muzeów w Portugalii, które gromadzi artefakty związane z tematyką morską – zwłaszcza pod kątem dziejów tamtejszej marynarki wojennej. Warto zwrócić uwagę na historyczne mapy, repliki i modele statków, broń okrętową oraz przyrządy nawigacyjne.
Muzeum Morskie w Barcelonie
Przedstawia dzieje hiszpańskiej marynarki od XV wieku po czasy współczesne w zabytkowym otoczeniu dawnej królewskiej stoczni. Atrakcją placówki jest m.in. oryginalnej wielkości replika okrętu „Juan de Austria”, który był flagową jednostką w bitwie pod Lepanto.