Słyszeliście o… pierwszych kaphornowcach?
Choć Ferdynand Magellan dopłynął cieśninami z Atlantyku na Pacyfik już w 1520 roku, to trzeba było czekać niemal wiek na pierwszych żeglarzy, którzy pokonają przylądek Horn. W 1616 roku dokonało tego dwóch holenderskich kapitanów – Jacob Le Maire i Willem Schouten.
Za organizacją rozpoczętej 14 czerwca 1615 roku wyprawy stał holenderski kupiec Izaak Le Maire, od lat był zaangażowany w dalekomorski handel. W 1602 roku był jednym z założycieli Holenderskiej Kampanii Wschodnioindyjskiej, z której jednak został wyrzucony w 1605 roku za nieprawidłowości w rachunkach. Niezrażony Izaak Le Maire chcąc złamać monopol Kampanii na handel z Dalekim Wschodem postanowił odkryć i wytyczyć nową drogę handlową.
W 1615 roku założył Kompanię Australijską i zakupił dwa statki, „Eendracht” i „Hoorn”, które przede wszystkim miały odnaleźć inną niż przez cieśniny Magellana drogę z Atlantyku na Pacyfik. Izaak Le Maire liczył także, że podczas wyprawy uda się odkryć legendarny kontynent południowy – „Terra Australis”, stąd zresztą nazwa Kompanii. Rejsem dowodził z pokładu „Eendrachta” syn Izaaka, Jacob Le Maire, natomiast za sterem „Hoorna” stanął doświadczony żeglarz Willem Schouten, który pochodził zresztą z holenderskiego miasta Hoorn.
Wyprawa napotkała na przeszkody już na Atlantyku, ponieważ u wybrzeży Patagonii utracono w pożarze „Hoorna”, a jego załoga zamustrowała się „Eendrachta”. Pomimo tego problemu najważniejszy cel udało im się osiągnąć – 29 stycznia 1616 roku okrążyli przylądek, któremu nadali nazwę Hoorn – na cześć zniszczonego statku.
Żaglowiec „Eendracht” podczas spotkania z rdzennymi mieszkańcami wysp Pacyfiku. Ilustracja z książki Willema Schoutena.
Żeglarzom udało się już bez przeszkód pokonać Pacyfik i wytyczyć nową trasę handlową, jednak kiedy dotarli do Indonezji nie zostali ciepło przywitani przez Holenderską Kampanię Wschodnioindyjską. Jacob Le Maire i Willem Schouten zostali aresztowani, a „Eendracht” skonfiskowany. Wprawdzie żeglarzy wkrótce zwolniono, jednak Jacob Le Maire zmarł podczas podróżny powrotnej do Holandii, a Kampania Wschodnioindyjska zaczęła przypisywać sobie jego odkrycia.
Niezrażony Izaak Le Maire przed sądem bronił dorobku wyprawy – w 1619 roku otrzymał odszkodowanie za nielegalne zajęcie „Eendrachta”, a trzy lata później wydał dzienniki syna, w których opisano nową drogę z opłynięciem przylądka Horn. Najważniejszą bitwę jednak przegrał – prawa do handlu na nowym szlaku otrzymała nie jego Kampania Australijska, lecz Holenderska Kampania Zachodnioindyjska.
Wytyczona przez Jacoba Le Maire’a i Willema Schoutena droga z opłynięciem Hornu wkrótce stała się popularnym, choć niebezpiecznym szlakiem handlowym. Pierwszym polskim statkiem, który go opłynął był „Dar Pomorza” w 1937 roku. Pierwszym żeglarzem zaś Krzysztof Baranowski, który pokonał go podczas samotnego rejsu wokółziemskiego na „Polonezie” w 1973 roku.
